Kısa Çalışma Ödeneği sosyal devlet ilkesinin bir tezahürü olarak İşsizlik Sigortası Kanununda kendisine yer bulmuştur. Ekonomik kriz veya başka zorlayıcı sebepler dolayısıyla piyasa şartlarının kötüleşmesi, iş yerlerinin çalışamaz duruma gelmesi halinde işçilerin maaş ödemelerinin yapılabilmesi için işverenler devlet tarafından desteklenmektedir. Bu destek işsizlik fonundan karşılanmaktadır.
Genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerden (koronavirüs) ötürü işyerindeki haftalık çalışma süreleri en az üçte bir oranında azalmışsa veya işyerinde çalışma tamamen veya kısmen en az dört hafta süreyle durdurulmuşsa işyerinde üç ayı aşmamak üzere sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği ödenmesi kısa çalışma ödeneği olarak adlandırılır.
Bölgesel kriz: Ulusal veya uluslararası olaylardan dolayı belirli bir il veya bölgede faaliyette bulunan işyerlerinin ekonomik olarak ciddi şekilde etkilenip sarsıldığı durumları,
Genel ekonomik kriz: Ulusal veya uluslararası ekonomide ortaya çıkan olayların, ülke ekonomisini ve dolayısıyla işyerini ciddi anlamda etkileyip sarstığı durumları,
Sektörel kriz: Ulusal veya uluslararası ekonomide ortaya çıkan olaylardan doğrudan etkilenen sektörler ve bunlarla bağlantılı diğer sektörlerdeki işyerlerinin ciddi anlamda sarsıldığı durumları,
Zorlayıcı sebep: İşverenin kendi sevk ve idaresinden kaynaklanmayan, önceden kestirilemeyen, bunun sonucu olarak bertaraf edilmesine imkân bulunmayan, geçici olarak çalışma süresinin azaltılması veya faaliyetin tamamen veya kısmen durdurulması ile sonuçlanan dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumları ya da deprem, yangın, su baskını, heyelan, salgın hastalık, seferberlik gibi durumları, ifade eder. Koronavirüs 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa eklenen geçici 23. maddeye göre zorlayıcı sebep sayılmıştır.
Kısa çalışma başvuruları, işçiler adına işverenler tarafından yapılır. İşçiler kısa çalışma talebinde bulunamaz. İşveren, kısa çalışma ödemesi isteğini, nedenleri ile birlikte Türkiye İş Kurumuna, varsa toplu iş sözleşmesi tarafı sendikaya bir yazı ile bildirecektir. Talep uygun bulunduktan sonra İşsizlik Sigortası Fonundan kısa çalışma ödeneği ödenir. İşçinin kısa çalışma ödeneğine hak kazanabilmesi için, hizmet sözleşmesinin feshi hariç işsizlik sigortası hak etme koşullarını yerine getirmesi gerekir.
Koronavirüs kaynaklı Kısa çalışma ödeneğine hak kazanabilmek için aşağıdaki iki şartın işçi için sağlanması gerekmektedir.
-kısa çalışma başlama tarihinden önceki son 60 gün hizmet akdine tabi olma
-son üç yıl içinde 450 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödenmiş olma,
Günlük kısa çalışma ödeneği; sigortalının son 12 aylık prime esas kazançları göz önüne alınarak hesap edilen günlük ortalama brüt kazancının % 60’ıdır. Bu şekilde hesaplanan kısa çalışma ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının % 150’sini geçemeyecektir. Kısa çalışma ödeneğinin süresi en fazla üç aydır. İşçinin kısa çalışma ödeneği aldığı süre içinde sadece genel sağlık sigortası primleri ödenir. Söz konusu dönemde kısa ve uzun vadeli sigorta primleri yatırılmaz.
No responses yet